De blog over ‘primitieve stemmen’ ging over het gebruik van spraak(instellingen) waarbij hoofletters en leestekens worden gelezen en niet alle uitspraak fonetisch wordt gecorrigeerd. Blinde lezers die hieraan gewend zijn gebruiken dit op hoge snelheid. Ze hebben geen behoefte aan aanpassingen van de uitspraak. Bram valt bij: “Zo lees ik ook tweetalige teksten”. Daarbij is het ook geen probleem wanneer Engels op zijn Nederlands wordt uitgesproken; of Nederlands op zijn Engels. Ook Jesse en Peter hebben daar geen moeite mee. Dit lijkt de hypothese te bevestigen dat oren en vingers de spelling checken terwijl de hersenen interpreteren wat er staat. Jesse: “Je kunt op die manier ook de wiskundenotatie van Dedicon prima lezen”.

Het aanpassen van de uitspraak lijkt dus helemaal niet nodig te zijn voor getrainde breinen. Die horen slash en weten of die slash geïnterpreteerd moet worden als “gedeeld door”, “of” zoals in “en/of” of als een scheidingsteken zoals in “97AH002D/3XF450GW/7AB84YU4”.

Voor zienden werkt dat net zo; door de context waarin een teken gebruikt wordt, weet je waar het voor staat. Hetzelfde geldt voor “ster”. Dat kan “keer” betekenen, maar ook “noot”. En allerlei andere tekens.

Dus waarom zou je de spraak aanpassen? Voor leerlingen die hier moeite mee hebben bijvoorbeeld. Maar als je de uitspraak van een teken (of woord) aanpast, wordt dat overal doorgevoerd. Met alle nadelen van dien. Als je de spraak voortaan de slash laat uitspreken als “gedeeld door” krijg je bijvoorbeeld ook “en gedeeld door of” en “https dubbele punt gedeeld door gedeeld door”.

Ook de dubbele punt kan “gedeeld door” betekenen. Stel dat je dit ook vervangt. Dan krijg je dus: “https gedeeld door gedeeld door gedeeld door”. Als je nu niet op de brailleleesregel meeleest, weet je niet meer of er ///, :::, ://, of een andere combinatie staat. Niet doen dus, lijkt me! Less is more in dit geval: geen extra werk, geen complicaties!

Misschien kan het wel zinvol zijn om in aparte applicaties rekentekens zo uit te laten spreken dat hun functie meteen duidelijk is. Je zou een softwareprogramma kunnen ontwikkelen waarin een/ieder deelteken als “gedeeld door” wordt uitgesproken. Maar misschien is het ook wel voldoende om de spraak (veel) langzamer te zetten. Meestal moet je een wat ingewikkelder formule een paar keer doorlezen. In ieder geval is het belangrijk om de leesregel te gebruiken. Daar zijn alle braillelezers het over eens: wiskunde is niet te doen zonder brailleondersteuning.