Studietips

Handigheidjes

Deze studietips vereisen geen technische hoogstandjes. Ze zijn bedoeld voor leerlingen en studenten (en begeleiders) die op zoek zijn naar handige manieren om ICT voor je te laten werken en zo tijd, onnodige studiestress en dus energie te besparen. Kristina Misiūnaitė verzamelde ze en schreef ze op voor een studiedag in 2016. Natuurlijk studeert iedereen op zijn eigen manier. Wat de een handig vindt, vindt een ander misschien niet handig. Dus pik eruit wat je gebruiken kunt en wat bij jou past. Heb je tips en aanvullingen? Stuur ze op, dan zetten we ze erbij, met je naam als je dat wilt.

Je kunt nog meer tips van Kristina lezen en beluisteren op Goede Kennis.

Orde in de boekenkast

De eerste manier om stress en tijd te besparen is het aanmaken van een bestandsmap met de naam ‘boekenkast’ of iets dergelijks, met voor elk vak een aparte map en zo nodig een verdere onderverdeling per week of onderwerp.

Kies korte heldere map- en bestandsnamen. Inclusief het pad mag je maximaal 256 tekens gebruiken. Te lange namen kunnen problemen geven bij backuppen of wanneer je bijvoorbeeld dingen op USB-stick wilt zetten. Het wijzigen van de bestandsnaam doe je door het betreffende bestand te selecteren door er op te gaan staan en vervolgens op de F2-toets te drukken. Tips voor namen om snel te kunnen zoeken:

  • Laat de bestandsnamen zoveel mogelijk met verschillende letters beginnen. Daardoor kun je in de juiste map namelijk letterlijk met één druk op de knop direct het gewenste bestand vinden.
  • Voor het overzicht is het slim om de literatuur per week steeds in een apart bestand te zetten. Zo kun je makkelijker en gerichter gebruikmaken van de zoekfunctie.
  • Als je niet alfabetisch maar op nummer wilt sorteren, kijk dan wat het grootste nummer wordt. Is dat 12, begin dan met 01.
  • Wil je bijvoorbeeld uitwerkingen en/of aantekeningen op datum terug kunnen zoeken? Begin dan met de datum, bijvoorbeeld: 170109-aant. De aantekeningen die je tijdens de les of het college een week later maakt, sla je op als 170116-aant.

Een agenda: een must!

Er zijn een heleboel mogelijkheden om een agenda bij te houden. Je kunt natuurlijk de agenda in Outlook gebruiken of soortgelijke programma’s. Hieronder een paar suggesties van Kristina Misiūnaitė:

Agenda in Excel

In Microsoft Office Excel kun je relatief eenvoudig een agenda creëren, waarbij in de A-kolom alle (les)dagen van de week komen. In de cellen daarnaast kun je huiswerk en toetsen noteren. Zo krijg je snel een resultaat dat naar je zin is (met Office 2010):

  1. Open een nieuwe Excel-werkmap. Ga in de kolom staan waar je de data van je agenda wilt hebben. De A-kolom is het meest overzichtelijk. De cel A1 kun je daarom als start nemen.
  2. Druk op Ctrl+1 om naar “celeigenschappen” te gaan. Daar kom je direct bij het goede tabblad terecht, namelijk “getal”.
  3. Druk op de tabtoets om in “categorie” te komen. Dit is een lijstje waarin je kunt aangeven welke eigenschap het getal moet hebben.
  4. Druk op de pijltoets omlaag tot je bij “aangepast” komt. Deze optie is de laatste in het rijtje. Je kunt ook de letter A intoetsen, gevolgd door eenmaal een tab.
  5. Nu kun je met de letters “d m j” de opmaak en het uiterlijk van je datumaanduiding aangeven. Aantal en plaats van de letters geven aan hoe de datum eruit ziet.

Enkele voorbeelden voor de datum 4 september 2015:

  • d m j = 4-9-2015
  • dd mm jj = 04 09 15
  • ddd mmm jjj = vr sep 2015
  • dddd mmmm jjjj = vrijdag september 2015
  • dddd d mmm jj = vrijdag 4 sep 15
  • d mmm jj ddd = 4 sep 15 vr

Merk op hoe je kunt schuiven met de letters en zo je favoriete aanduiding kunt kiezen. Sluit na het invullen van de letters af met een enter.

  1. Typ in cel A1: 04-9-2015 en druk op Enter. Als het goed is, wordt nu in cel A1 de datum zo weergegeven als jij hebt ingesteld.
  2. Ga met de pijltoets één cel naar beneden, zodat je in de A2-cel staat. Typ hier: =A1+1
  3. In A2 komt nu 5 september te staan, op de manier zoals jij wilt dat dit weergegeven wordt. Deze A2-cel kun je kopiëren (met Ctrl+C) en zo vaak in onderliggende cellen plakken als je wilt.

Je agenda is nu klaar voor gebruik!

Agenda op Apple-apparaten

Op de diverse Apple-apparaten zijn verschillende Agenda-opties, die je onderling ook kunt laten synchroniseren. De app VIPagenda (ontwikkeld door Bartiméus) is een goed toegankelijk alternatief voor de agenda-variant die standaard in de iPhone zit. Een mooie functie is het delen van je agenda, zodat je bijvoorbeeld iemand in een mailtje kanlaten weten wanneer je precies tentamens hebt. Als alternatief voor het typen in je agenda kun je ook de dicteerfunctie of SIRI gebruiken om je afspraken tegen te zeggen. Ook kun je SIRI vragen om je er op een zelf gekozen datum en tijdstip ruim van tevoren aan te herinneren dat je je in moet schrijven voor een tentamen.

Agenda op de Macbook

Ook de Macbook heeft standaard een mooi programma, waarin je toegankelijk met VoiceOver je agenda kunt maken en beheren. Daarnaast kun je herinneringen instellen waar je desgewenst een melding van krijgt. Enkele handige sneltoetsen voor agenda:

  • nieuwe activiteit: CMD N
  • wijzig activiteit: CMD E
  • CMD 1,2,3 of 4: weergave dag, week, maand, jaar
  • volgende en vorige: CMD pijl links / rechts
  • ga naar vandaag: CMD T
  • ga naar datum: CMD SHIFT T

Sneltoetsen herinneringen:

  • naar andere kant: VO J
  • nieuwe herinnering: CMD N
  • nieuwe lijst: CMD L

De ingebouwde agenda app van Windows 10

Deze werkt inmiddels ook heel aardig (getest met NVDA). Deze synchroniseert ook met Google agenda, iCloud, outlook.com etc. Werkt dus goed als je de boel gesynchroniseerd wilt houden tussen iPhone/iPad en PC.

Agenda op daisyspeler

Diverse daisyspelers, zoals de Milestone, Plextalk Pocket en Victor Reader Stream kennen ook een agenda-functie. Daarbij moet je alles inspreken, wat als nadeel heeft dat je minder gemakkelijk iets kunt wijzigen.

Handig noteren in je agenda

Ongeacht wat voor soort agenda je wilt gebruiken is het handig om huiswerk en aantekeningen in afkortingen op te schrijven, bijvoorbeeld om het schoolvak aan te duiden of wat je precies voor dat vak moet doen op een bepaalde dag. Hieronder volgt een lijstje van notities die ik teruggevonden heb in mijn schoolagenda:

  • fa lr ap 1tm3 mk ex.8+10 + vervoegen ww. parler, avoir, aller
  • wi mk blz32 opg.7tm11 9niet
  • ne lz hs2 mk blz100 opdr10+12
  • du so lr TB blz 50t/m54,58,61 WB alle opdr.Hs9
  • en rep schrijfvaardigheid lr gram. blz20t/m44
  • gs ten lr katern China

Aantekeningen beheren

Tips voor het werken met aantekeningen, antwoorden en samenvattingen .

Aantekeningen en antwoorden

Zoals gezegd is het gebruik van afkortingen ook nuttig bij het maken van aantekeningen en het noteren van antwoorden. Je kunt natuurlijk “wijzigingen bijhouden” aanzetten in Word om later terug te lezen wat je verbeterd of veranderd hebt, maar ook “ft%” of “antw.” ervoor zetten.

(College)opnames maken

Het kan handig en prettig zijn om geluidsopnames te maken van lessen of colleges om deze later nog eens rustig terug te luisteren. Daarmee kun je antwoorden die je net niet goed bijgehouden hebt alsnog volledig noteren of vlak voor een tentamen de stof nog eens snel “uitgelegd” krijgen. Ook als je achteraf extra uitleg wilt vragen over een bepaald college helpt het om de docent het opgenomen stukje te laten horen dat gaat over wat voor jou (nog) onduidelijk is. Zo valt samen te achterhalen of jij het inderdaad niet meteen begrepen hebt of dat er dingen onvolledig gezegd zijn, doordat er bijvoorbeeld ongemerkt naar het bord gewezen is zonder in woorden te vertellen wat er bedoeld werd. Ook kan het voor jezelf gemakkelijk zijn om op een bepaalde manier het punt te noteren waarop je vastloopt tijdens het onderwijs, zodat dit later snel terug te halen is. Het maken van een opname kan met verschillende apparaten, die hierna kort zullen worden besproken.

Via je laptop

Standaard zit op elke laptop met Windows 7 of nieuwer een programmaatje genaamd “Geluidsrecorder” om via de interne microfoon van de laptop opnames te maken. Je kunt de Geluidsrecorder eenvoudig oproepen door deze naam in het zoekvak te typen, waar je komt door op de Windowstoets te drukken. Je kunt daar een opname starten en vervolgens stoppen en hervatten. Bij het afsluiten wordt je gevraagd of je het bestand wilt bewaren en kun je het opslaan onder een zelf gekozen naam op een handige plek. Nadeel is wel dat de geluidskwaliteit sterk afhangt van de microfoon van de laptop. Bijgeluiden, zoals typen op het toetsenbord en eventueel lezende vingers op een brailleleesregel, blijven onvermijdelijk hoorbaar. Door het volume van de laptop tijdens de opname hard)er) te zetten, kun je dit een beetje verhelpen. Zelfs terwijl het geluid van je laptop uitstaat (de sneltoets waarmee je dit kunt doen verschilt per merk en type laptop) kun je opnemen. Zo voorkom je dat extra overbodige bijgeluiden, zoals synthetische spraak en (fout)meldingen, er ook doorheen klinken.

Via VoiceOver-apparaten

Op de iPhone en iPad zit een standaard Dictafoon-app om geluidsopnames te maken van goede kwaliteit. Nadat een opname is opgeslagen, kun je deze desgewenst inkorten (instelbaar op een bepaald aantal seconden)

Met daisyspelers/memorecorders

  • De Milestone 312 memorecorder leent zich uitstekend om geluid op te nemen en desgewenst op te slaan in een bepaalde map. Zelfs wanneer je dit apparaatje in je tas of broekzak houdt, maakt hij nog behoorlijk goede opnames.
  • De Plextalk Pocket daisyspelers zijn vergelijkbaar met de Milestone (zie hierboven), maar bieden geavanceerdere opties voor het maken en bewerken van geluidsopnames, zoals het kiezen van de modus waarin je wilt opnemen om te bepalen hoeveel geluid er gefilterd moet worden en een functie om met speciale software een daisyboek van de opname te maken met koppenstructuur en al.

Algemene opmerkingen over opnameapparatuur

Bij al deze apparaten is het mogelijk om de opname tussentijds te pauzeren en daarna weer eenvoudig te hervatten. Ook kan tijdens het afspelen terug- en vooruitgespoeld worden, waarbij de intervallen waarmee dit gebeurt gekozen kunnen worden. Behalve bij de VoiceOver-apparaten is het mogelijk de geluidsopnames direct op te slaan op een sd-kaart, deze een naam te geven en neer te zetten in bijvoorbeeld de map met colleges van een bepaald vak. De Daisyspelers beschikken daarnaast over functies om (gesproken) bladwijzers in te voegen en te beheren en de afspeelsnelheid aan te passen.

(Steeds meer) lezen

Voor school en studie moet je heel wat literatuur tot je nemen. Dat wordt alsmaar meer naarmate je verder komt in je opleiding. Alles lezen is vaak niet per se nodig, maar het kost hoe dan ook meer tijd dan een goedziend iemand nodig heeft om even snel een tekst te scannen.

Scannend lezen

JAWS biedt de optie “vluchtig lezen”, waarmee je onder meer een overzicht kunt opvragen van de meest voorkomende woorden in een tekst. Zo kun je gemakkelijk zien waar een tekst over gaat, of bijvoorbeeld slechts de eerste zin van iedere alinea laten voorlezen.

Leesvormen uitproberen

Afhankelijk van je eigen voorkeur kun je verschillende leesvormen (naast elkaar) gebruiken. De benodigde boeken zullen lang niet altijd in alle leesvormen beschikbaar zijn, maar het is zeker de moeite waard om verschillende manieren van lezen (gelijktijdig) uit te proberen en zo te ontdekken wat jou de meeste tijdwinst oplevert.

Gesproken boeken

Met een gesproken boek kun je door een combinatie van luisteren in plaats van zelf lezen, aanpasbare voorleessnelheid, bladwijzers en diverse andere navigatieopties je leestempo aanzienlijk verhogen. Nadeel is dat je de spelling niet kunt checken.

Indien er geen daisyboek bestaat van de titel die je zoekt, maar wel een digitale tekstversie, kun je ervoor kiezen om het document voor te laten lezen door de synthetische spraak via de schermlezer van je laptop of tablet of diverse daisyspelers. Volgens onderzoek leidt multimodaal (m.b.v. meerdere zintuigen) leren tot de beste resultaten. Dit ‘multimodaal lezen’ (luisteren en via de brailleleesregel lezen) zou dus weleens grote voordelen kunnen hebben.

Wat het beste werkt is vaak persoonlijk en een kwestie van uitproberen. Ik vind het bijvoorbeeld handig om snel een tekst te beluisteren als ik iets globaal wil lezen, bijvoorbeeld voorafgaand aan een college of juist achteraf nog even herhalen voor een tentamen.

Braillelezen: digitaal of op papier?

Wil je echt zelf een tekst kunnen interpreteren zonder gebonden te zijn aan de intonatie en interpunctie van een voorlezer, dan doe je dit in braille, als je geen zwartdrukletters (meer) kunt of wilt lezen natuurlijk. Braillelezen kan digitaal met behulp van een brailleleesregel of op papier. Deze twee manieren kunnen zelfs samen gebruikt worden, maar kennen zeker elk ook hun voor- en nadelen, die ik hieronder graag kort wil bespreken.

Via de brailleleesregel

Een brailleleesregel zet tekst die verschijnt op bijvoorbeeld het scherm van een laptop of smartphone per regel om in braille. Hoewel het gebruiksgemak groot is, hebben we met die “éne regel” ook meteen een groot nadeel te pakken. Afhankelijk van het type leesregel kun je bijvoorbeeld slechts 20, 40 of 80 tekens per keer lezen zonder te hoeven navigeren. Hoe snel je ook leest, je vingers moeten toch over alle letters heen en daarna op een volgende regel weer opnieuw. Hierdoor is het moeilijk om je snel een goed beeld van de tekst te vormen, zowel wat betreft inhoud als omvang. Er zijn verschillende lees- en navigatieopties die anders kunnen zijn per merk en type leesregel. Hieronder wil ik er een paar aanstippen waarvan ik uit eigen ervaring gemerkt heb dat deze erg handig kunnen zijn. Laat dit vooral een onafhankelijk overzicht zijn ter vergelijking van de verschillende producten, absoluut niet met de bedoeling om er wie dan ook mee te bevoor- of benadelen:

  • Focus 40 Blue (Freedom Scientific): whizzwheels, automatisch lezen, schuifknoppen omdraaien, navigerend op zelfde regel blijven verder in het scherm dan alleen tekst (vanaf JAWS 16)
  • Handy Tech Active Braille (Babbage): ATC, interne tekstverwerker
  • Papenmeier Braillex-modellen (Irishuys): Access Bar = een grote navigatietoets die functies van pijltjes en duimtoetsen uitvoert en waar daarbij nog andere functies toegekend kunnen worden aan verschillende bewegingen met de AAB.
Tekstverwerker en andere opties

Alle hierboven genoemde brailleleesregels hebben een cursorroutingtoetsje bij elke braillecel, waarmee je direct naar die bepaalde letter op de regel kunt springen. Binnen je schermlezer kun je een puntencombinatie kiezen voor een al dan niet knipperende weergave van de cursor, zodat je deze goed kunt herkennen.

Behalve de Focus-leesregels hebben alle genoemde apparaten een intern geheugen met daarin verschillende functies, waaronder een tekstverwerker. Daarmee is het mogelijk om via de brailletoetsen die vergelijkbaar zijn met die van een Perkinsmachine of een extern toetsenbord tekst in te typen, te bewerken, deze in de leesregel op te slaan en vervolgens met meegeleverde software uit te wisselen met je computer. Via tegenovergestelde weg kun je daarmee ook bestanden met bijvoorbeeld literatuur op je brailleleesregel zetten en deze onderweg naar college raadplegen.

Braille op papier

Aan wie het brailleschrift aangeleerd krijgt, worden ongetwijfeld brailleboekjes op papier voorgeschoteld. Later worden dit dikke(re) boeken, ofwel een steeds grotere hoeveelheid braillebanden, bestaand uit vellen papier, vaak dubbelzijdig bedrukt, bij elkaar gehouden door twee nietjes of een ringband. Op een pagina staan steeds twee nummers: het bladzijdenummer van het originele, gedrukte boek en welke braillebladzijde het is. Door het eerste aan te houden kun je goed de reguliere bladzijdenummers opzoeken waar in studiestof eventueel naar verwezen wordt.

Het voordeel van papieren braille boven een leesregel is dat je beter in staat bent om overzicht en structuur te vinden binnen de tekst die je leest. Lezend van papier hoef je niet telkens verder te scrollen na een regel, maar kan je linkerhand halverwege de regel alvast omlaag op het papier om zo in een hoger tempo door te lezen. Ook alinea-indeling is direct zichtbaar door lege witruimte te voelen. Bij wiskundenotatie en buitenlandstalige teksten kan de weergave die je gewend bent via je leesregel anders zijn dan wat je op braillepapier te lezen krijgt. Je leesregel staat namelijk normaliter ingesteld op tekstuitvoer in achtpunts-braille van een bepaalde brailletabel (per taal verschillend), terwijl een brailleprinter altijd zespunts-braille hanteert. Dit is iets om rekening mee te houden om verwarring te voorkomen. Dedicon levert voor in het brailleboek vaak een symbolenlijst aan, waar verschillende puntencombinaties uitgelegd staan.

Voeltekeningen

Lang niet alle plaatjes / afbeeldingen die in (studie)boeken staan hoeven per se voelbaar gemaakt te worden. Bepaalde plaatjes kunnen ook duidelijk genoeg omschreven worden in woorden of tabelvorm. Ook zijn er plaatjes die überhaupt niet essentieel zijn voor de te bestuderen stof, maar slechts bedoeld zijn om de boel “op te leuken”. Toch komen er vooral bij de exacte schoolvakken en bètastudies veelvuldig figuren voor, zoals schematische (situatie)tekeningen, diagrammen en andersoortige grafieken, die je wel moet kunnen bekijken met je vingers. Hiervoor kan Dedicon reliëftekeningen maken.

Het interpreteren van zo’n voelbaar laatje blijft lastig, laat staan om bijvoorbeeld een grafiek net zo nauwkeurig af te lezen al een ziende leerling / student. Een tabel met dezelfde relevante gegevens als in het plaatje kan erg helpen. Ook kan het heel nuttig zijn om al voelend uitleg te krijgen over het verloop van de lijnen ten opzichte van elkaar. Hoewel het niet mogelijk is om een plaatje zo snel helemaal te voelen als ‘in eén oogopslag te zien’, kan het handig zijn om eerst te proberen je een (globaal) totaalbeeld te vormen van de afbeelding als geheel, voordat je overgaat tot gedetailleerder voelen.

Presenteren

Powerpoint

Bij colleges gebruiken docenten vaak sheets in de vorm van PowerPoint-presentaties. Met JAWS zijn deze goed te bekijken en ook redelijk toegankelijk te bewerken. Wanneer je een ppt(x)-bestand opent, kun je met een druk op de F5-toets de voorstelling laten starten in een toegankelijke weergave, waarbij je telkens een dia leesbaar gemaakt voorgeschoteld krijgt om met de pijltjestoetsen doorheen te wandelen. Tekst die op het scherm staat, wordt weergegeven, van plaatjes wordt vaak de URL getoond. Met de spatiebalk kun je naar de volgende dia springen en met backspace weer terug. Powerpoints zijn sinds een aantal versies ook goed te lezen in NVDA! Se sneltoetsen en instructies zijn hiervoor verder gelijk.

Om zelf aanvullende aantekeningen te kunnen maken bij de sheets is het praktischer dat alle tekst onder elkaar staat in plaats van per dia apart. Er bestaan verschillende manieren om een PowerPoint-presentatie zo leesbaar te maken:

  • Via de website www.robotekst.nl kun je een ppt uploaden en in een paar stappen naar jezelf laten mailen als.txt of.rtf.
  • De presentatie zelf kun je ook opslaan als “overzicht”. Druk hiervoor op de F12-toets en ga met de Tabtoets naar het lijstje om het bestandsformaat te kiezen.

Bij beide opties kan het helaas gebeuren dat er geen leesbaar resultaat uitkomt. Vaak heeft dit te maken met de grote diversiteit aan opmaakstijlen, lettertypes en illustraties die in de presentatie opgenomen zijn. Het kan al schelen als telkens eenzelfde opmaak wordt gebruikt.

Als teksten van gebruikte sheets door docenten (zonder plaatjes e.d.) aangeleverd kunnen worden in Word-formaat is dat zeker geen overbodige luxe, maar het kan zeker ook geen kwaad om de originele ppt-versies te krijgen en niet moeilijk te hoeven doen met een PDF-versie.

Bij het conversieresultaat komt er soms maar weinig tekst op een regel te staan vanwege de geringe hoeveelheid die op een dia past en het gebruikte lettertype dat vaak groter is dan “normaal” om alles leesbaar te houden op een beamer. Qua leessnelheid kan het fijner werken om meer tekst op dezelfde regel te hebben. Door de hele tekst te selecteren, te knippen en via de optie “Plakken speciaal” in het tabblad Start van het lint om te toveren naar “niet-opgemaakte tekst”. Nadeel is wel dat hiermee ook alle opsommingstekens e.d. vaak uit de oorspronkelijke dia’s verdwenen zijn, waardoor de overgang naar een nieuwe dia niet merkbaar is.

Tijdens het zelf houden van een presentatie met behulp van ondersteunende PowerPointsheets kan het handig zijn om geluidsfragmenten toe te voegen die automatisch afspelen zodra een bepaalde dia getoond wordt. Zo weet jij zonder het scherm te kunnen zien waar je in de presentatie bent en de auditieve illustraties kunnen een originele en persoonlijke vervanging zijn van plaatjes en special effects.

Werken met voetnoten

Studieboeken staan vaak boordevol voetnoten, waarin bijvoorbeeld extra informatie of een verwijzing naar de herkomst van een gebruikt citaat staat. Vaak is het onnodig om de voetnoten te lezen en wil je ze het liefst overslaan, maar soms wordt er naar gerefereerd in een opgave.

Voetnoten lezen

Bij het converteren van tekst uit een PDF-bestand komen voetnoten helaas dwars door de tekst heen te staan en moet je er doorheen scrollen. Bij een Word-bestand kun je er echter voor kiezen om de voetnoten al dan niet zichtbaar te maken

  • Door het (studie)boek op te slaan in HTML-formaat voorkom je dat de tekstinhoud van de voetnoten kriskras door de tekst heen komen te staan. De nummers van de voetnoten blijven zichtbaar als hyperlinks, waar je desgewenst op kunt klikken en zo naar de tekst in een voetnoot kunt gaan om deze te lezen.
  • In JAWS kun je de optie ‘Opmerkingen, voetnoten en eindnoten detecteren’ uitschakelen, zodat voetnoten niet langer voorgelezen worden en niet langer zichtbaar zijn in braille.

Toch biedt JAWS ook mooie opties als je de voetnoten juist wel wilt zien. Met de toetscombinatie Windowstoets+puntkomma roep je een keuzemenuutje op, waarmee in Word verschillende zaken, waaronder opmerkingen en voetnoten, overzichtelijk weergegeven kunnen worden. Kies je daar met de pijltjestoetsen voor voetnoten, dan krijg je na een druk op de Entertoets een lijstje gepresenteerd, waarin bovenaan het totaal aantal voetnoten in het document vermeld staat en daaronder klikbare nummers met de tekstinhoud van de voetnoot erachter, leesbaar met spraak en braille. Een klik op het nummer brengt je bij de positie van de voetnoot in de tekst.

Wanneer de JAWS-snelnavigatie ingeschakeld staat (sneltoets: insert+z) kun je met de letter O naar een volgende voetnoot navigeren en met shift+O weer terug.

Voetnoten schrijven

In Word kun je met de sneltoets Ctrl+Alt+f een nieuwe voetnoot invoegen, waarbij je in het tekstveldje dat verschijnt direct kunt typen. Van de onderwijsinstelling krijg je in de vorm van een leidraad of iets dergelijks de manier aangereikt waarop je moet verwijzen: wat er dus allemaal in een voetnoot moet staan.

Het vinden van deze gegevens is echter jammer genoeg niet altijd gemakkelijk. Wanneer je een PDF-bestand, bijvoorbeeld van een tijdschriftartikel, leesbaar maakt door conversie van de tekst naar Word, is de oorspronkelijke paginanummering ver te zoeken en zonder hulp van een ziende lastig te achterhalen. Natuurlijk kun je dit oplossen door bij het verwijzen genoegen te nemen met het noteren van het hoofdstuk of paragraafnummer waar de tekst staat die je als citaat gebruikt. Als je preciezer wilt zijn, zou je kunnen schatten op welke bladzijde de originele tekst gestaan heeft. Telt het PDF-bestand of het gedrukte artikel bijvoorbeeld tien pagina’s en zijn daar na converteren nog maar zes van overgebleven, dan weet je aan de hand daarvan ongeveer wat op welke bladzijde staat. Als je als bron boeken gebruikt die door Dedicon omgezet zijn naar Edutekst, kun je gemakkelijk(er) exact verwijzen, omdat bladzijdenummers aangegeven staan met “pp” gevolgd door het betreffende getal of in oudere boeken met ‘bladzijde’ gevolgd door het paginanummer. Tevens kun je via de statusbalk in Microsoft Word bekijken uit hoeveel pagina’s het document bestaat en controleren op welke pagina je je bevindt, omdat die nummering in een nieuwer Edutekst-bestand gelijk loopt met het originele boek of tijdschrift. De statusbalk bereik je door een aantal keer op de F6-toets te drukken.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *